Verdieping

Begin jaren 90 begon ik in te zien dat fondsenwerving eigenlijk een vak is en niet een soort uit de hand gelopen vrijwilligerswerk. Bij een vak hoort een medium. Daarom hebben we in 1998 Funds Magazine opgericht, later omgedoopt tot Vakblad Fondsenwerving. Eerst met een hoofdletter maar sinds enige tijd met een kleine letter: Vakblad fondsenwerving. Daar zullen we ons nog wel een paar keer in vergissen.

Toen ik tien jaar oud was kreeg ik een hondje. Dat gebeurde pas na lang zeuren - mijn ouders hadden het niet zo op huisdieren. Ze waren bang dat zij er na een tijdje zelf voor op zouden draaien. En drie keer daags een ommetje moesten maken. Zover kwam het nooit maar dat had een heel andere oorzaak.

De gouden eeuw van nalatenschappen is uiteindelijk nu toch aangebroken. In 2015 haalden goededoelenorganisaties met elkaar € 272.335.000 op. In 2016 was dit maar liefst € 338.343.000. Het wachten is op de cijfers van de totale inkomsten van afgelopen jaar, maar naar verwachting zullen ook deze weer zijn toegenomen. 

De wereld van de filantropie bestaat uit zeer diverse organisaties. Ze zijn uiteraard bijna altijd klein gestart met een of enkele enthousiastelingen, die voor hun zaak alles uit de kast haalden. Veel organisaties blijven klein. Soms omdat de doelstelling te weinig mensen aanspreekt. Maar ook omdat het niet lukt het in principe wel aanwezige maatschappelijk draagvlak te creëren. Een minderheid slaagt er wel in om te groeien. En met de groei komen dan ook de personeelsleden.

Verandering en innovatie in fondsenwerving lijken steeds sneller te gaan, vooral in de digitale wereld. Lees in dit blad het verhaal van Walter van Kaam over (de vele vormen van) onlinewerving. Denk ook aan SEPA (Single Euro Payments Area) en vanaf 2018 PSD2 (Payment Service Directive 2), die als een storm door de betaalwereld trekken. Dat gaat het betaalgedrag van donateurs veranderen en dus ook de fondsenwerving. We gaan van acceptgiro en automatische incasso naar slimme betaalapps, met de gever zelf aan de knoppen. Stormachtige ontwikkelingen, waar lang niet elk goed doel meteen een antwoord op heeft.

Vanaf de jaren 50 was Harold Sumption (1917-1998) de pionier die met spectaculaire responsadvertenties in de kranten en later met direct mail de basis legde voor Oxfams zeer succesvolle fondsenwerving.

Toen ik nog op de lagere school zat, vroeg een klasgenootje mij: hoe lang is een Chinees? Jarenlang heb ik mijn hoofd gebroken over deze krankzinnige vraag. Hoe kon ik dat nou weten? Hoe kon überhaupt iemand zoiets weten?

In dit Vakblad zetten we graag de fondsenwervers centraal, met persoonlijke verhalen over wat hen beweegt, waarom ze dit werk doen en hun organisatie kozen. Hoe is hun eigen geefgedrag, wat vinden ze van de actuele ontwikkelingen in hun vak? Voor dit nummer spraken we met Gwen van Mansum, directeur van de Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis AMC.

Concurrentie? Dat is een vies woord voor de commerciële markt, hoor ik je denken. Dat is iets waar wij in de goededoelenwereld niets mee te maken hebben.

Internetadviseur Jordan van Bergen zag in 1999 steeds meer online-initiatieven verschijnen, met internetdiensten voor goede doelen. Het stond hem tegen dat er hoge abonnementskosten werden berekend aan de doelen. Jordan besloot het heft in eigen hand te nemen en zette in 2001 de stichting GeefGratis op.