Hoewel het vak maatschappijleer op de middelbare school thema's behandelt zoals solidariteit, maatschappelijke betrokkenheid of burgerschap, vormt filantropie geen vast onderdeel van het curriculum. Er zijn natuurlijk leerlingen die werkstukken maken over goede doelen. En goede doelen zoals Make-A-Wish, KWF en Save the Children hebben specifieke informatie die leerlingen kunnen gebruiken voor spreekbeurten. Ook zijn er tal van scholen die zich inzetten voor een goed doel. Claire van Teunenbroek schreef er een artikel over.
Het onderwijs is bij uitstek de plek om jongeren sociaal engagement te leren, bij te dragen aan een maatschappelijke organisatie. In deze periode kan het zaadje voor de samenleving worden gelegd, wat jaren later nog effect kan hebben. Mensen herinneren zich vaak de actiemomenten uit hun jeugd. Kinderpostzegels is daar natuurlijk het meest pregnante voorbeeld van. Helaas miste ik deze verkooptocht onder buren en ouders, door ziekte. Ook dat is een herinnering.
Kinderpostzegels betrekt kinderen ook bij de bestedingen. Op hun site zegt Adit (11 jaar): ‘Waarom Kinderpostzegels kinderen moet betrekken? Omdat wij een heel andere kijk hebben op dingen en ten tweede: wij zijn ook echt een stuk eerlijker.’ Een inspirerende vorm van donoreducatie.
Laten we een paar ideeën meegeven aan leraren maatschappijleer. Leer jongeren een (vast) deel van hun inkomen weg te geven, als ze toch les krijgen over omgaan met geld. Leer jongeren ook vrijwilligerswerk te doen. Gelukkig is dat aantal al vrij substantieel, maar het kan altijd beter: uit het onderzoek van het Nederlands Jeugdinstituut in 2023 bleek dat 46,6 procent van de jongeren tussen de 15 en 25 jaar een vorm van vrijwilligerswerk deed.
En stimuleer jongeren en kinderen ook kritisch te kijken voor wélk doel ze in actie willen komen. Wat past bij hun interesses en hun ideeën voor een betere wereld? Laat bijvoorbeeld filantropen lesgeven op school: waarom schenken zij een deel van hun vermogen weg? Welke keuzes maken zij hierin? Jongeren zouden ook de échte verhalen over goede doelen kunnen meekrijgen en de (onterechte) vooroordelen tegen goede doelen kunnen bespreken: salarissen, onkosten, mislukte projecten. Leer ze dat goede doelen professionele organisaties zijn en fondsenwerving een eerzaam beroep is.
Tot slot: als sector zetten we in op gezamenlijke campagnes gericht op volwassenen, over o.a. nalatenschappen en grote giften. Maar wordt het niet tijd gezamenlijk te werken aan donoreducatie voor jongeren? Enne.... laten we dat vooral samen met jongeren opzetten!
Jong geleerd, jong in actie!
--
Dit editorial stond eerder in Vakblad fondsenwerving, jaargang 27, nummer 2, dat in maart 2025 verscheen.
