Ik ben een fan van het Leger des Heils. Ze vangen daklozen op, zamelen kleding in, delen soep uit. ‘Goed bezig’ denk ik, terwijl ik mijn donatie overmaak. Dierenbescherming. Voedselbank. KNRM. Zelfde verhaal. Allemaal goede doelen met concreet en zichtbaar werk.
Andere organisaties doen natuurlijk net zo hard hun best om hun doelen te realiseren. Maar daar is de afstand tussen probleem en oplossing vaak een stuk groter. Enge ziektes genezen of het regenwoud beschermen vraagt nu eenmaal om een lange adem. Om wetenschappelijke onderzoek en internationale samenwerking en lang en geduldig lobbyen.
Juist daarom maak ik mij over deze doelen een beetje zorgen.
Als probleem en oplossing elkaar niet direct kunnen vinden, heb je ‘intermediairs’ nodig. Organisaties die weten hoe je mensen betrekt bij een probleem. Die begrijpen hoe je fondsen moet werven en kunnen beoordelen waar het geld naartoe moet. Jarenlang was dit een volkomen logische route naar een bevredigende oplossing.
Maar de tijden veranderen.
Loop ter vergelijking maar eens door een winkelstraat in een willekeurige stad. Wat daar onmiddellijk opvalt, is de groeiende leegstand. De ene na de andere middenstander gooit de handdoek in de ring. En we weten allemaal hoe dat komt: internet.
Consumenten zijn niet gek. Waarom zou je iets in een winkel kopen als het online goedkoper is? Dat dit ten koste gaat van fysieke winkels, van de intermediairs, is blijkbaar de prijs van de vooruitgang.
En wat dacht je van reisorganisaties? Die waren vroeger onmisbaar omdat ze de reiziger en zijn bestemming - letterlijk en figuurlijk - bij elkaar brachten. Nu koop je zelf online je ticket en reserveer je rechtstreeks een hotel en huurauto. Dus exit Thomas Cook. Exit Neckermann.
Ik kan nog even doorgaan over autodealers en verzekeringsagenten, maar je begrijpt mijn punt.
'Volgens Theo Schuyt is geven aan kankeronderzoek toch echt iets anders dan geven aan een persoon met kanker'
Natuurlijk, de charitatieve sector is een emotionele markt. En daar gelden niet automatisch de economische wetten van een winkelstraat. En ik begrijp dat probleem en oplossing niet hetzelfde is als vraag en aanbod. Maar toch: ook hier heeft internet de wereld dichterbij gebracht. En ik denk dat de behoefte om met een donatie rechtstreeks bij te dragen aan de oplossing zal blijven groeien.
Hoogleraar filantropie Theo Schuyt benadrukte in een artikel in de Volkskrant over donatieplatform GoFundMe, dat geven aan kankeronderzoek toch echt iets anders is dan geven aan een persoon met kanker. Dat dit laatste, hoe sympathiek ook, niet echt een bijdrage is aan het algemeen belang.
Er zit dus maar een ding op: zorgen dat we mensen met nog meer overtuigingskracht wijzen op het algemene belang van hun donatie!
