Berichten geschreven door Jaap Zeekant

Ook de fondsenwerving komt langzamerhand in de greep van de disruptie. Onlinewerving mag dan nog niet gebracht hebben wat we er al langere tijd van verwachten – lees het artikel in dit nummer door Walter van Kaam – het heeft hoe dan ook gezorgd voor een ingrijpende verandering op de werkvloer van fondsenwervers en communicatiemensen. Je zult zien dat er volgend jaar veel meer goede doelen meedoen aan de jaarlijkse benchmark, om te profiteren van de vele informatie die dat oplevert. Alleen daardoor al zal onlinewerving zich steeds verder ontwikkelen.

Zonder fondsenwervers zou het bestaan van heel veel non-profits en zeker van zo’n beetje alle goede doelen er ingrijpend anders uitzien. Het werk, en vooral het resultaat, van de fondsenwervers wordt steeds belangrijker, terwijl de uitdagingen toenemen en de tijden veranderen.

De laatste jaren staan in het teken van overleg in de charisector over een nieuw erkenningenstelsel, ter vervanging van de bekende keurmerken. Alle bekende topics, van kosten van fondsenwerving tot vertrouwen van het publiek, passeerden de revue. Zoals het was ging het niet meer. Er moest iets nieuws en eigentijds komen. Zo hebben we ons een aantal jaren druk gemaakt over hoe het toezicht op de fondsenwervende instellingen in Nederland moet worden geregeld. En nu is er dan eindelijk het nieuwe erkenningenstelsel. Het lijkt positief en met enige opluchting te zijn ontvangen bij de fondsenwervende instellingen. Een inkijkje in de situatie in de eerste jaren van het CBF leert ons dat de discussie van alle tijden is. En ook eigentijdse inzichten zijn niet altijd zo nieuw als we soms denken. Dat leerde ik toen ik het jaarverslag las over 1927, van het Centraal Archief Bureau.

Begin juli maakte het Centraal Bureau Fondsenwerving bekend welke goede doelen behoren tot het eerste contingent dat onder de nieuwe erkenningsregeling valt. Zij mogen vanaf die datum officieel de titel ‘erkend goed doel’ voeren.

Het Centrum voor Filantropische Studies van de Vrije Universiteit Amsterdam heeft onderzoek verricht naar de veranderingen in de filantropie in Nederland, in het bijzonder bij culturele instellingen, na de invoering van de Geefwet. Dit is gebeurd in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW), in aanvulling op het onderzoek ‘Geven in Nederland 2015’. We laten aan de hand van de onderzoeksresultaten onze gedachten gaan.

Meestal hebben we het in dit blad over de techniek van het verkrijgen van bijdragen uit nalatenschappen. We vroegen Henk de Graaf om over een concreet geval een wat meer persoonlijk verhaal te vertellen over hoe zoiets nu precies gaat. Uiteraard zijn erflater en goede doel daarin geanonimiseerd.

Negen jaar lang kwamen in november meer dan duizend betrokkenen uit de fondsenwervingssector bij elkaar, in het Maasgebouw van dat iconische stadion De Kuip. Na in de zomer van 2015 ons honderdste nummer van Vakblad Fondsenwerving te hebben gepubliceerd, bereiken we in november van dit jaar een nieuwe mijlpaal: de tiende editie van de Nationale Vakdag Fondsenwerving!

Vorig jaar lieten we in ons dubbeldikke jubileumnummer zien hoezeer de fondsenwerving de afgelopen jaren is veranderd. In dit nummer geef ik in het artikel ‘Uitdagende tijden en nieuwe kansen’ in het kort nog maar eens een overzicht van de belangrijkste veranderingen.

Al in de vijftiende eeuw waren loterijen in Nederland een populair middel om fondsen te werven voor de stadskas. Met de opbrengsten kwamen voorzieningen tot stand voor noden waar de overheid (nog) geen rol voor zichzelf zag, zoals de zorg voor weduwen en wezen en het aanleggen van polders. Geen wonder dat Nederland al jaren in de mondiale geeftoptien staat.

In nummer 100 van Vakblad Fondsenwerving lieten we vorig jaar overtuigend zien dat de wereld van de werving de afgelopen pakweg vijftien jaar ingrijpend is veranderd. In de jaren negentig en het eerste deel van de jaren nul konden veel instellingen voor het merendeel van hun inkomsten vertrouwen op direct mail, telefonische werving en straat- en huis-aan-huiswerving. Hoewel deze drie wervingsmethoden nog altijd een belangrijk deel van de inkomsten genereren, vervullen ze niet meer de rol die ze aanvankelijk hadden.